Sonsuz sevebilen insan için: Sevgi nedir? Neler sevilir? Nasıl Sevilir?
Soru: Karşımızdaki kişiyi nasıl sevmeliyiz? Sevmenin zararı ve yararı var mı? Sevgili anlamında, arkadaş, dost anlamında… Hatta bir çiçeği, köpeği sevmek de olabilir?
Böyle bir soruya cevap vermek kolay değil. Ancak bu soru sayesinde sizlerden gelen sorulara da zaman ayırıp cevaplamanın zamanın geldiğini anlıyorum. Bu sevgi sorunuz ilk olsun.
Sonsuz sevebilen insan…
İnsan sevme özelliği dikkate alındığında sonsuz bir sevebilme potansiyeline sahip olduğu görülmektedir. Bu nedenle insan “sevmek üzere yaratılmış” bir canlıdır desek çok abartılı bir ifade kullanmış olmayız.
Öncelikle sevginin biraz tesirinden konuşabiliriz;
İnsana sevdiği “boncuğum” dese, kendine özel bir kelimeymiş gibi o kelimenin kapısından cennete girip, rüya gibi bir hayatta kendini hissedebilir. Sevdiği basit bir taş olsa, o taşa sevgi ile yüklediği anlamdan dolayı onu görünce bunaldığı anda serin bir rüzgar, üşüdüğünde ılık bir rüzgar hissedebilir. Kısacası sevgi veya daha şiddetlisi olarak kabul edilebilecek aşk, maddenin boyutları ile izah edilemeyecek kadar insanı derinden etkileyebilen duygu ve düşüncelere itebilir.
Sevgi sadece olumlu duygu ve düşünceler değil aynı zamanda negatif duyguları ve düşünceleri de beraberinde getirebilir. Çok sevdiği için çocuğunu korumak üzere sinirli bir ses tonuyla çocuğuna yüksek sesle hitap eden annenin bu tebessüm ettiren hali de sevginin bir neticesidir.
O zaman çok genel bir ifadeyle “sloganik sevgi telkincisi” olmak ya da “sevgi diye bir şeye inanmıyorum” demek de çok gerçekçi olamaz. Sadece şunu diyebiliriz ki sevgi tutarlı ve sağlıklı olmalıdır; yoksa zarar verebilme ihtimali de vardır. Sevgi, kendisi zararlı değildir ancak sevginin atfedildiği kişi ve / veya nesnenin hak ettiği ölçü ile bu sevgi sınırlandırılmazsa sonuçları zararlı olabilir.
Buna bir örnek daha vermek gerekirse, değer ve vatan sevgisi için şehit olmayı göze alan asker için tutarlı, sağlıklı ve şiddetli bir sevgiden söz edebiliriz. Ancak sevdiği kadına olan sevgisini gerekçe olarak göstererek, reddedildiği kadının ailesini ve akrabalarını öldürmek tutarlı ve sağlıklı bir sevgi olarak görülemez, sevgi şiddetli ya da düşük olabilir ama sağlıksız ve tutarsız olduğu kesindir. Elbette başka ruhsal problemlerinde eşlik ettiği söylenebilir ancak konumuzla ilgili olmadığından bu açıdan değerlendirmiyoruz.
Neler sevilir?
İnsan üç şeye sevgi atfeder ki bu “karşılıksız seviyorum ben” diyenlerin okumadan geçmesi gereken bölümdür 🙂 Sevgiyi açığa çıkaran ve sevilen şey 3 türdür. Eski eserlerin ifadesiyle kemal ve cemal yani “güzellik” ve “mükemmellik” sevilir, bir de “menfaat” sevilen şeyde görülen üçüncü özelliktir. Bu üç şey dışında veya bu üç şey hatırına kabullenilmiş şeyler dışında sevilen bir şey yoktur. Sevilmeyen bir özellik, sevilen kişide veya nesnede bulunsa, bu özellikte kabullenilip sevilen kişi veya sevilen şey ile birlikte sevilmeye başlanabilir, o başka…
Allah sevgisi de böyledir. Bir arabaya duyulan sevgi de… Bir insanın bir insana duyduğu sevgi de… Fakat herkesin bu sevgiyi affettiği olguya bakış açısı da farklı olabilir. Mesela, birçok kişi için Leyla çirkin bir kız olabilir. Ancak Mecnun’un gözünden bakıldığında yer yüzüne özel olarak gönderilmiş bir melek olarak aşka layık görülebilir.
Peki sağlıklı ve tutarlı sevginin ölçüsü nedir?
Sevgi eğer kişinin kendisine, karşısındakine ve çevresine zarar verebilecek şekilde neticeleri beraberinde getirmiyorsa, sevginin sağlıklı ve tutarlı olduğunu söylemek mümkün olabilir. Sevginin şiddeti ve etkisi, bu ölçütlerle seven kişi tarafından gerektiğinde kontrol altında tutulabiliyorsa sağlıklı ve tutarlıdır.
Yeri gelmişken çift adaylarına ufak bir soru? (Bu soru karşınızdakini test için değil duygularınıza dair farkındalığı artırmak içindir.)
Birinci soru: Karşınızdaki insanı neden seviyorsunuz? Bir tablo yapsanız menfaat, güzellik ve mükemmellik sütunlarına neler yazabilirsiniz?
İkinci soru: Sizce sevginiz ne kadar sağlıklı ve tutarlı?
***
Sanırım bir soru cevaplamak için yarım saatte okunabilecek kadar uzun yazıp, sonunu da iki soruyla bitirmek çok güzel olmadı 🙂 Ancak yine de buna rağmen ben de soru soracağım derseniz iletişim bölümünden artık sorularınızı iletebilirsiniz 🙂
Özel sorularınıza direk, genel cevaplanabilecek sorularınıza ise bu şekilde cevap vereceğim. Tabiki fırsatım oldukça…
muhammet bey cümleleriniz klasik bir ekran psikologu gibi klişe ve soğuk değil. çok hoşuma gitti ve bazı yazılarınızı bir kaç kez okudum ama kitabınız var mı yada yazılarınız videonuz varsa takip etmek isterim ama çok bulamadım. diğer psikologlar gibi sizler de keşke daha aktif kullansanız dijital ortamları gerçekten bazı cümlelerinizin nasıl hayatlara dokunduğunu bilemezsiniz